BU YAZININ BAŞLIKLARI
John Maynard Keynes Kimdir, Hayatı Nasıl Geçmiştir
John Maynard Keynes, 1883 Cambridge doğumlu Britanyalı bir iktisatçıdır. Babası John Neville Keynes Cambridge Üniversitesinde iktisat profesörüdür. Annesi Florence Ada Keynes ise toplumsal reformlar hakkında yazılar yazan aynı zamanda da kasabasında ilk kadın belediye başkanı olan ilerici bir kadındır.
Eğitim Hayatı
Eğitimli ve varlıklı bir ailede doğmasının etkilerini çocukluğunda da hisseden Keynes, ilkokulda Cambridge’nin ünlü okullarından Perse Okuluna giderken bir yandan da evde özel dersler alıyordu. Eğitiminin ilk yıllarında bile özellikle matematik alanına özel bir ilgisi ve yeteneği olduğu anlaşılıyordu. Bu yeteneği henüz 11 yaşındayken ona ilk matematik ödülünü kazandırdı (1894). 1897 yılına gelindiğinde ise İngiltere’nin en seçkin okullarından olan ve sadece 13-19 yaş arası erkek çocuklarını kabul eden Eton Koleji’nde eğitim görmeye başladı. 1902 yılında lise eğitimini bitirerek burslu bir şekilde Cambridge Üniversitesine bağlı King Kolejinde matematik eğitimi aldı. 1905 yılında matematik diplomasını alarak üniversiteden başarıyla mezun olan Keynes, aynı zamanda siyasete de ilgi duymaya başlamıştı. Siyasete olan bu özel ilgisini matematik başarısıyla birleştirerek iktisat bilimi üzerine yoğunlaşmaya karar verdi. Bu sırada Cambridge Üniversitesi’nde iktisat bölümünün ünlü isimlerinden Alfred Marshall ve A.C Pigou ile tanışarak bir yıl boyunca onlardan ders almaya başladı. Böylelikle iktisat bilgisini de derinleştirmiş oldu.
İş Yaşamı
John Maynard Keynes, iş yaşamına Londra’da devlet memuru olarak başladı. Hindistan ile ilgili birimde çeşitli istatistik hesaplamaları yapıyordu. Memurluk görevinde yaklaşık 2 yıl çalıştıktan sonra bu işin ona uygun olmadığını düşünerek görevden ayrıldı ve Cambridge Üniversitesine geri döndü. Burada babasının ve hocası Pigou’nun desteğiyle “olasılık kuramı” üzerinde çalışmaya başladı. Çalışmalarını “Olasılık Üzerine Bir İnceleme” başlığı altında üniversite yönetimine sundu ve Cambridge Üniversitesine okutman olarak başarıyla seçildi. Bu unvanı aldıktan sonra Para, Fiyat ve Kredi konularında dersler vermeye başladı. 1909 yılında indeks rakamları üzerine yaptığı çalışması sayesinde Adam Smith ödülünü kazandı. Bu ödülden 3 yıl sonra İngiltere’de yayımlanan ve iktisat biliminin gelişmesine büyük katkılar sağlayan prestijli “Ekonomi Dergisi”nin editörü oldu. Dergi “Kraliyet Ekonomi Topluluğu” tarafından yayınlanıyordu ve Keynes’in editörlük görevi 1912 yılından 1944 yılına kadar devam etti.
Yayınladığı Eserleri
Bir yandan editörlük görevini sürdürürken diğer taraftan da 1913 yılında ilk kitabını yayınladı. Londra’da iki yıl süreyle yaptığı devlet memurluğu görevinden edindiği tecrübeler sayesinde yazdığı kitabı “Hindistan Parası ve Maliyesi”, ilk kitap deneyimine göre oldukça başarılıydı.
1915 yılında Birinci Dünya Savaşı devam ederken gelen bir davet üzerine Cambridge Üniversitesinden ayrıldı ve İngiltere Hazinesi’nde danışman olarak çalışmaya başladı. Buradaki başarılı çalışmaları nedeniyle savaş sonrası Versay (Versailles) Sarayı’nda toplanan barış konferansında İngiltere delegasyonunda baş hazine temsilcisi olarak görev aldı. Fakat antlaşmanın bazı maddelerinde diğer üyelerle fikir ayrılıklarına düşmesi üzerine bu görevi bıraktı ve 1919 yılında yayınlayacağı “Barışın Ekonomik Sonuçları” adlı kitabını yazmaya başladı. Versay Antlaşması’nın Almanya’dan istediği ağır savaş tazminatlarını sert bir dille eleştirdiği ve bu tazminatların ileride daha büyük sorunlara yol açacağını belirttiği kitabı yayınlandığı dönemde birçok dile çevrildi ve John Maynard Keynes’in dünya çapında ünlü olmasını sağladı.
En ünlü eserlerinden birisi de 1936 yılında yayınlamış olduğu “İstihdamın, Paranın ve Faizin Genel Teorisi” adlı kitabıdır. C.H Douglas, Karl Marx ve Silvio Gesell’in teorilerini derlediği bu kitabında klasik iktisatçıların teorilerini kabul etmekle beraber, yine klasik iktisatçıların öne sürdüğü ekonominin kendiliğinden eski haline gelmesi görüşünü imkânsız olarak değerlendirmiştir.
Keynes Planı
- Dünya Savaşı’nın bitmesine az bir süre kala 1944 yılında toplanan Bretton Woods Konferansı’nda Britanya Heyeti’ne başkanlık yaparak Amerika Birleşik Devletleri’nin tezlerine karşılık Britan tezlerini savunmuş ve kendi adıyla anılan Keynes Planı’nı sunmuştur. Bu plana göre, uluslararası ödemeleri denkleştirecek ve bir tür merkez bankası rolü oynayacak bir birlik kurulmalıydı. Kliring Birliğiolarak adlandırılan bu birlik “Bancor” adı ile kendi para birimini yaratacak ve dış borçlar, üyeler arasında çok taraflı bir temel üzerinden halledilecekti. Fakat konferansta bu plan kabul edilmemiş ve yerine White Planı olarak adlandırılan ABD önerisi kabul edilmiştir.
Ekonomide Savunduğu Plan
Ekonomik durgunlukla mücadelede müdaheleci para ve maliye politikalarını savunmuş, temel politika önermesi ise talep yönlü makroekonomik politikalar doğrultusunda olmuştur. Yatırımları faiz ve sermayenin marjinal etkinliği yardımıyla açıklayan Keynes’in bu görüşleri daha sonra “Keynesci Ekonomi Akımı” içinde biçimlendirmiştir.
Ölümü
1946 yılında İngiltere, Sussex’te kalp krizi geçirmesi sonucu 63 yaşında vefat eden John Maynard Keynes, ölümüne kadar İngiltere Hazinesi’ndeki görevini sürdürmekteydi. İktisat bilimine yaptığı sayısız katkıyla anılan Keynes’in, millî geliri toplam harcamaların belirlediğine ilişkin teorisi bugün hâlâ kabul gören bir kuramdır.
